Exact voorspellen hoe onze toekomst eruit ziet? Om u zo eenzijdig voor te bereiden op de disruptie die er voor elke markt – vroeg of laat – genadeloos hard aankomt? Bespaart u zich de moeite. Het idee van disruptie is nu juist dat we de vastigheid loslaten. Neem de proef met de kat van Schrödinger…. Die kent u niet?
Kat in de doos
Om te beginnen: dit is geen fijn verhaal voor de baasjes en bazinnen van alle Dikkie Dik’s, Noortjes en andere katten in Nederland. Kwantumtheoreticus Schrödinger – een tijdgenoot van Einstein – gebruikte voor de uitleg van de kwantumtheorie namelijk een kat in een doos. Een nogal bizar gedachte-experiment. Hij voerde het niet werkelijk uit. Maar toch.
Niet meer dan een waarschijnlijkheid
Zonder al te diep in de kwantummechanica te duiken is een korte uitleg handig: voor de link naar disruptie. Wat leert de kwantummechanica ons? Het leert ons op de eerste plaats om te dealen met onzekerheden in de natuurkunde. Omdat we niet alles exact kunnen weten. Het bepalen van een waarschijnlijkheid. Dat kan wel. Al is de onzekerheid in het bepalen van deze waarschijnlijkheid gekoppeld aan andere onzekerheden. Zo kunnen we iets bij benadering schatten, maar we weten dat ‘iets’ pas zeker als we het daadwerkelijk waarnemen. Schrödinger deed een poging om deze stelling aan te tonen met een gedachte-experiment. Bekend geworden als ‘Schrödingers kat’.
De ‘toekomst’ bestaat naast elkaar
In het kort komt het hier op neer. Een kat bevindt zich in een gesloten doos met vier attributen: een heel klein beetje van een radioactief element, een geigerteller gekoppeld aan een hamer en een flesje blauwzuur. Zodra een atoom vervalt, slaat de geigerteller uit en valt de hamer op het flesje blauwzuur. Blauwzuur heeft de vervelende bijwerking om de kat om het leven te brengen.
Wat dit zegt over voorspellen? Het is mogelijk dat een atoom vervalt, maar het is evengoed mogelijk dat er geen atoom vervalt. Totdat wij de doos openen zijn er dus twéé mogelijke toekomsten: de kat leeft of de kat is dood. Deze toekomsten bestaan naast elkaar en zijn allebei even goed mogelijk. Maar pas na het openen van de doos (het ‘waarnemen’) hebben wij uitsluitsel.
Niet tot één kant beperken
Met disruptie is hetzelfde het geval: jij en ik weten dat er in de toekomst ontwikkelingen gaan plaatsvinden die een significante impact op onze business van vandaag hebben. Echter: de technologische voortgang gaat zo razendsnel, dat de toekomst voorspellen onmogelijk is. Daarmee is het óók onmogelijk om jouw business één duidelijke kant op te ontwikkelen die succes garandeert. Net als in de kwantummechanica kunnen wij alleen de waarschijnlijkheid van ontwikkelingen schatten. Of een toekomstbeeld schetsen van wat er gaat komen. We weten het pas zeker als…. Enfin: je begrijpt het.
Omarm de onzekerheid
Vanuit Conclusion worden er regelmatig disruptie-workshops georganiseerd met klanten. Ze geven een beeld van de wereld die er aan staat te komen. Voor ons is dat uiteraard ook geen vast gegeven. Wat wij wél weten is de aantocht van disruptie voor iedere markt. Vroeg of laat. Hoe zorg je ervoor dat je de disruptie uit de markt voor bent? En zelf klaar bent voor nieuwe ontwikkelingen? Hoe breng jij jouw processen op orde en jouw IT-landschap in stelling? Hoe zorg je voor een stabiele ERP-kern en wendbare systemen daarom heen?
Neem een voorbeeld aan de kwantummechanica en Schrödingers kat: omarm de onzekerheid. Zorg dat je als bedrijf klaar bent voor meerdere toekomsten en bepaal de waarschijnlijkheid hiervan. Op het moment dat je de spreekwoordelijke doos van Schrödingers kat opent, ben je dáár waar je als bedrijf wilt zijn.
